به نظر میرسد برای یک دانشآموز دبیرستانی فهم علت ویژگی اصلی ساعتها یعنی زاویه خط شاخص با افق ساده باشد، اما دیگر محاسبات آن احتمالا برای آنها بسیار سنگین است زیرا نیاز به مقدمات آن در یک برنامه درسی مشخص دارد (نظیر هندسه فضایی و کروی، آشنایی با ابزار آلات مخصوص آن). اما به نظر میآید وجود یک ساعت خورشیدی در محوطهی هر دبیرستان، حداقل بصورت ساخته شده توسط خود دانشآموزان، خالی از لطف نیست. همچنین دانشآموزان میتوانند با ثبت حرکت سایه یک شاخص بلند نظیر پرچم موجود در محوطهی مدرسه در طول روز و تکرار آن در ابتدای هر ماه حرکت خورشید را بطور تجربی و با دقت بالا مورد بررسی قرار بدهند. بلند بودن طول شاخص و حرکت نسبتاً محسوس سایه، شاید برای بعضی از دانشآموز این سوال را به وجود آورد که سرعت حرکت شاخص را چگونه میتواند از طریق محاسبات ریاضی بدست آورد، سوالی که مخصوصا در نزدیکیهای غروب برای یک دانشآموز کنجکاو میتواند وسوسه کننده باشد.